Gençlerin kariyer platformu Youthall, Mart 2023’te gerçekleştirdiği Gençlerin Beklenti ve Yönelimleri Araştırması’nın sonuçlarını yayınladı. Konjonktür, deprem felaketi ve seçim süreci etkisi altındayken araştırma, gençlerin gelecekleriyle ilgili karamsarlığını ortaya koydu. Türkiye’deki 170’in üzerinde üniversitede okuyan ya da yeni mezun olmuş 18-34 yaş aralığındaki gençler arasında yapılan araştırmaya göre; gençlerin yüzde 80’i şirketlerin çalışanları önemsemediğini ve ekonomik koşullardan fayda sağladığını düşünürken, yüzde 93’ü iş bulma imkanının her geçen gün zorlaşmasından dolayı geçici olarak düşük ücretlere sessiz kalıyor. İş arayan üniversite mezunlarının durumu ise daha vahim. Sonuçlara göre iş arayan mezunların yüzde 69’u bir ayda Bin 500 TL harçlık ile geçinmeye çalışıyor ki, bu rakam sağlıklı beslenmelerine bile yetmiyor.
İŞ ARAYAN MEZUNLAR BİN 500 LİRA İLE GEÇİNİYOR
2022 araştırması sonuçları ile kıyaslandığında, kötüye giden ekonomik koşullar nedeniyle aile evinde kalan gençler oransal olarak artarken, yurtta ve öğrenci evinde kalanlar ise oransal olarak azaldı. Gençlerin aylık gelir veya harçlık verilerine bakıldığında, çok sınırlı imkanlarla yaşadıkları gözlemleniyor. İş arayan üniversite mezunlarının yüzde 69’u, ayda en fazla 1.500 TL harçlığa sahip. Öğrencilerin ise yüzde 38’i 1250 TL, yüzde 33’ü 1.251-2.500 TL aralığındaki bir harçlıkla geçinmeye çalışıyor. 2022 araştırması ile kıyaslandığında yıllık yüzde 137 enflasyona rağmen, skalanın en alt seviyesindeki bu harçlıkların geçen yıla göre sadece yüzde 25 artış gösterdiği görülüyor. Buna karşın Mart 2023 TÜİK verilerine göre, bir yetişkinin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık maliyeti erkeklerde 2.385 TL, kadınlarda ise 2.276 TL. Bu rakamlar göz önünde bulundurulduğunda gençlerin aylık gelirleri, sadece sağlıklı beslenmeleri için gereken tutarın bile çok altında kalıyor.
Buna ek olarak üniversite mezunu çalışanların da gelir seviyesi kendilerini ve yaşam standartlarını geliştirmek için yeterli değil. Araştırma sonuçlarına göre üniversite mezunu çalışan gençlerin yüzde 24’ü asgari ücretten az veya asgari ücret seviyesinde gelir elde ediyor.
İŞ BULAMADIKÇA KRİTERLER AZALIYOR
Araştırmanın sonuçları, Türkiye’deki gençlerin geleceklerine yönelik karamsar bakış açıları ile ilgili çok net sonuçlar çıkardı. Verilere göre gençlerin 5’te 1’i mutsuz, 4’te 1’i geleceği olumsuz algılıyor, 4’te 3’ü ise stresli. Mezunların yüzde 67’si ve çalışan mezunların yüzde 79’u gençlerin şu anda çalıştıkları iş yerlerinden ilk fırsatta ayrılacağı inancında. Yüzde 80’i şirketlerin çalışanları önemsemediğini ve günümüz ekonomik koşullarından fayda sağladığını düşünüyor. Çalışan mezunların yüzde 83’ü, iş arayan mezunların ise yüzde 90’ı iş bulmanın eskiye kıyasla daha da zorlaştığı görüşüne katılıyor. İş bulmak zorlaştığı için gençlerin önemsedikleri birçok kriterden geçici olarak taviz verdiği görüşü mezunların yüzde 88’i tarafından ifade edilirken bu oran iş arayan mezunlar arasında yüzde 92 düzeyinde. Yüzde 93’ü ise geçici olarak düşük ücretler ile çalışmaya sessiz kalıyor. Üniversite mezunu çalışan gençlerin kazandıkları ücretlere bakıldığında, yüzde 24’ü asgari ücretten az veya asgari ücret seviyesinde kazanıyor.
YURTDIŞINA GİTMEK İSTİYORLAR
Araştırmada, “Gençlerin Gelecek Öngörüleri” bölümünde gençlerin çalışmak için yurt dışına gitme eğilimleri de incelendi. “İmkân olsa yurt dışına gider misin?” sorusuna gençlerin yarısı neresi olduğuna göre karar vereceğini belirtirken; üçte birinden fazlası ülke fark etmeksizin yurt dışına gitmek istiyor. “Büyük ihtimalle gitmem.” ve “Kesinlikle gitmem.” diyenlerin oranı ise sadece yüzde 7.
Araştırmada “İş dünyasına bakış ve kişisel hedefler” ile ilgili sorular, hem öğrencilere hem de mezun gençlere soruldu. Buna göre gençlerin gerçekleştirmeyi en çok istedikleri hedefler; yurt dışında çalışmak, yönetici olmak, girişimci olmak ve dünyaya fayda yaratan bir projede yer almak. Yurt dışının en önemli albenileri; iş/özel hayat dengesi ve emeğe değer verilmesi.
İLK TERCİHLERİ GLOBAL ŞİRKETLER
Araştırmaya katılanların yüzde 86’sı, global şirketlerin eskiye kıyasla daha fazla tercih edilmeye başladığı görüşünde. Gençlerin yüzde 84’ü kurumsal bir şirkette çalışmak istiyor. Yazılım geliştirme, IT, Ar-Ge, Ür-Ge gibi teknolojik departmanlar çalışmak için ilk tercih. İnsan kaynakları ve finans gibi bölümler de gençler nezdinde albenili. Çalışma şekli olarak öncelikli tercihleri ise hibrit çalışma. Gençlerin yarısı hibrit çalışma modeli düzenini kendi tanımlamak istiyor. Günümüz koşullarında iş dünyasında geçerliliği olan alanlar pandemi öncesine kıyasla farklılaştığı ve yetersiz iş arzı nedeniyle iş bulmak zor olduğu için; gençlerin iş ararken kendi alanları ile sınırlı kalmadıkları, her yere başvuru yaptıkları gözleniyor. Araştırmaya göre pandemiden sonra nesnelerin interneti, otonom araçlar, dronlar, robotlar, 3D baskı, yapay zekâ, artırılmış gerçeklik/sanal gerçeklik gibi alanlara ilgi arttı. Gençler gerçekleştirdikleri iş başvurularına mail veya telefon ile geri dönüş almak istiyor. Cevapsız kalan başvurulardan rahatsız oldukları için yüzde 30’u bir daha o şirketin herhangi bir ilanına başvurmayacağını belirtiyor.
patronlardunyasi.com
